Terapia logopedyczna dziecka z autyzmem
red. Aleksandra Sęk
Terapia logopedyczna dziecka z autyzmem.
Słowa kluczowe: autyzm, spektrum autyzmu, terapia.  
Najczęstsze problemy diagnostyczne w funkcjonowaniu dziecka z autyzmem na przykładzie trzeciego roku życia dziecka (Korendo M., 2019, 2021):
  1. System językowy nie rozwija się w sposób normatywny:
  • problem z percepcją, trudności z połączeniem słów w cigi,
  • brak rozwoju fleksji i składni,
  • z linearną organizacją wypowiedzi, w tym problemy z tworzeniem narracji,
  • patos językowy i nadkompetencja, rozumieniem języka w sposób dosłowny,
  1. Trudności z budowaniem pola wspólnej uwagi:
  • brak gestu wskazywania palcem,
  • ze skupieniem uwagi na słuchaniu nadawcy wypowiedzi, na przykład częste wyłączenie się,
  • brak naśladowania i uczenia się poprzez współdziałanie i naśladowanie, w tym na przykład  zabawna przemiennego dawania czy brania przedmiotów i nie naśladowanie mimiki i zachowań,
  • częste zachowania manipulacyjne,
  • problemy z aktywnością fizyczną: dziecko wybiera zabawy, które wymagają ruchu, ale bez działania celowego,
  • problem z kulturowym uczeniem się, w tym na przykład brak powitania ,,cześć” i pożegnania ,,pa pa”,
  • nieobecność powtarzania czynności instrumentalnych oraz arbitralnych,
  1. W intencji komunikacyjnej, w tym częste problemy z podążaniem za intencją nadawcy wypowiedzi:
  • z prawidłową intonacją,
  • z tworzeniem dialogu według reguł, na przykład reguły ,,twarz w twarz”,
  • w rozumieniu pytań,
  • w zadawaniu pytań,
  • z rozumieniem reguł w tym reguł społecznych,
  1. Z dostosowaniem się do sytuacji i poleceń na przykład rodziców, nauczycieli i terapeutów:
  • trudności z naśladowaniem czynności dorosłych,
  • działanie z odroczeniem,
  • brak rozumienia zabaw paluszkowych, naprzemiennych, takich jak ,,a kuku” czy innych,
  1. Z poziomem sprawności motorycznych:
  • problemy w sferze sensomotorycznej, które objawiają się: nadwrażliwością na przykład wybiórczość pokarmowa, nadwrażliwość słuchowa, na wilgoć (mokre nogi, ręce, ubrania)
  • niski poziom samoobsługi,
  1. Występują fiksacje, zachowania autostymulacyjne czy stereotypowe.
  1. W tworzeniu relacji:
  • brak utrzymania kontaktu wzrokowego,
  • jawne sygnalizowanie dyskomfortu w czasie kontaktu z osobą, którą dziecko nie zna.
W trzecim roku życia dziecka z autyzmem widoczny jest brak gestów, które zastępują mowę werbalną. Prawdopodobnie u dziecka pojawi się mowa, która występuje na początkowym etapie rozwoju mowy, na przykład: wyrażenia dźwiękonaśladowcze, prymarne wyrazy, partykuła ,,nie”. Należy wiedzieć, że mowa ta używana będzie przez dziecko wybiórczo, bardzo często schematycznie i niekiedy bez sensu, dlatego etap ten jest bliski etapowi gaworzenia samonaśladowczego. Zjawisko, które może się pojawić u dziecka z autyzmem to echolalie językowe, jak i pozajęzykowe (Korendo M., 2021, 557-561).

Wcześnie postawiona diagnoza, umożliwia terapię, której celem jest budowanie systemu językowego dziecka, jak i umiejętności przyswajania i stosowania reguł. Takie oddziaływanie terapeutyczne pozwala na przywrócenie normatywnego rozwoju, a co najważniejsze pozwala zbudować i odblokować system językowy (Korendo, 2021, 558).

Terapia musi obejmować wiele sfer takich jak:
  • powtarzanie ruchów i dźwięków mowy (artykulacji),
  • rozumienie,
  • nazywanie samodzielne,
  • percepcję języka.
Aby język mógł się rozwijać powinien być wsparty stymulacją rozwoju sfer poznawczych i motorycznych (takich jak: funkcje wzrokowe, słuchowe, zabawy, motoryki małej, motoryki dużej, naśladownictwa, czucia dotyku/ smaku/ węchu), ponieważ one budują system językowy. Proponowane metody to: Programowanie języka, Symultaniczno-Sekwencyjna Nauka Czytania, Program słuchowy, Manualne Torowanie Głosek i Gesty Artykulacyjne (Korendo M., 2021, 562-564).

Szkolenie z tego zakresu znajdą Państwo poniżej

Bibliografia:

  1. Korendo M., 2019, Rozwój języka dzieci z zespołem Aspergera – konsekwencje diagnostyczne w: Milewski S., Kaczorowska-Bray K., Metodologia badań logopedycznych z perspektywy teorii i praktyki, Gdańsk, Harmonia Universalis, s. 262-269.
  2. Korendo M., 2021, Dziecko z autyzmem w przedszkolu i na etapie edukacji wczesnoszkolnej w: Domagała A., Mirecka U., Logopedia przedszkolna i wczesnoszkolna. Diagnozowanie i terapia zaburzeń mowy, Gdańsk, Harmonia Universalis, s. 553-570.
#speech #speechtheraphy #teczkalogopedy #szkoleniaonline #kursyonline #autyzm #terapia #trudność