red. Aleksandra Sęk
Wpływ na rozwój narządu żucia mają:
- pozycja głowy w pozycji skorygowanej a nawykowej,
- dieta, spożywanie pokarmów miękkich / twardych, o zróżnicowanej / jednolitej
strukturze, w inny sposób aktywuje mięśnie żucia, którego u podłoża leży
bodźcowanie wzrostu w około struktur kostnych, - prawidłowe / nieprawidłowe ułożenie noworodków i niemowląt podczas snu (zbyt
duża poduszka może powodować przodozgryz, a brak poduszki powoduje tyłozgryz), - prawidłowe / nieprawidłowe ułożenie noworodków podczas karmienia, (zbyt płaska
pozycja może powodować dociskanie żuchwy i generowanie siły dotylnej podczas
ssania mleka = tyłozgryz, a kierowanie głowy w kierunku brzucha niemowlęcia
powoduje nadmierne uruchomienie mięśni języka, jak i dna jamy ustnej =
przodozgryz), - prawidłowa / nieprawidłowa funkcja, która kształtuje struktury kostne,
- stres.
Przyczyny wad zgryzu:
- infekcje wirusowe / bakteryjne (próchnica, alergie, przewlekły katar, przewlekłe
zapalenie zatok, skrzywienie przegrody nosowej, przerost migdałków), - zaburzenia hormonalne,
- niedobory ustrojowe,
- parafunkcje, czyli zaburzone funkcje prymarne (w tym pozycja spoczynkowa języka,
sposób połykania, tor oddechowy, sposób odgryzania, żucia i przeżuwania), - oddychanie przez usta sprzyja pogarszającej się pracy mięśni przywodzących żuchwę/mięśni mimicznych,
- często otwarte usta powodują suchość w jamie ustnej, co sprawia, że zostaje
zaburzona funkcja oczyszczająca języka, która polega na pracy gruczołów ślinowych, - prawidłowa / niedostateczna ruchomość języka, która również ma funkcję
oczyszczającą język z resztek pokarmu, - nieprawidłowe układanie niemowląt do snu,
- prawidłowa / nieprawidłowa postawa ciała (nieprawidłowa / prawidłowa pozycja
głowy i szyi), - rozłożenie siły mięśni szkieletu,
- ssanie palca / długopisów / ołówków,
- ssanie warg/ policzków,
- nagryzanie warg, jak i obgryzanie paznokci.
Staw skroniowo – żuchwowy ma swoją lokalizację w części łuskowej kości skroniowej.
Powierzchnia ta zbudowana jest z tkanki łącznej włóknistej i nie jest pokryta naczyniami.
Tkanka ta łączy w sobie najgrubszą warstwę po bocznych stronach części łuskowej kości
skroniowej, kłykcia oraz krążka stawowego.
Dysfunkcje stawów skroniowo-żuchwowych:
- z problemami ze stawem skroniowo-żuchwowym zmaga się 33 % dorosłych,
- częściej występują wśród kobiet,
- bruksizm,
- spowodowane zapaleniem stawu/stawów,
- uraz/zakażenie stawu, spowodowane często przeciążeniem stawu,
- wypadanie krążka stawowego przez nadmierną aktywność m. skrzydłowego
bocznego, - zapalenie stawu spowodowane zmianami patologicznymi w obrębie stawu.
Piętra stawów skroniowo-żuchwowych:
A. na piętro górne i dolne stawu składa się krążek stawowy,
B. piętro górne stawu:
a. rozpoczyna się na części łuskowej kości skroniowej, a kończy na krążku
stawowym,
b. funkcją jest przemieszczanie się stawu,
c. objętość = 1,2 ml,
C. piętro dolne stawu:
a. rozpoczyna się na krążku stawowym a kończy się na kłykciu,
b. funkcją jest zapewnienie ruchów obrotowych stawu,
c. objętość = 0,9 ml,
D. staw jest połączeniem maziowym.
Które nerwy unerwiają staw skroniowo-żuchwowy?
- nerw uszno-skroniowy,
- nerw żwaczowy,
- nerw skroniowy głęboki tylny,
Więcej na temat zaburzeń czynności stawów skroniowo-żuchwowych możecie Państwo
przeczytać z artykułu: „Zaburzenia czynności stawów skroniowo – żuchwowych a artykulacja/ wady wymowy”, red. Aleksandra Sęk.
Szkolenia z tego zakresu znajdą Państwo poniżej
Bibliografia:
1. Neil S. Norton, Atlas anatomii głowy i szyi dla stomatologów Nettera. Wydanie 3,
pod. red. J. Walocha, Wrocław 2018.
