red. Aleksandra Sęk
Podstawowe pojęcia z surdologopedii:
1. Słabosłyszący – osoba, która posiada lekki / umiarkowany ubytek słuchu. Osoby te w wielu przypadkach stosują aparaty słuchowe aby polepszyć jakość i moc słyszanych dźwięków,
2. Osoba z wadą słuchu – pojęcie stosowane przez lekarzy, określające ubytek słuchu począwszy od znacznego ubytku słuchu do głębokiego ubytku,
3. Niesłyszący – synonim do słowa ,,głuchy” – osoba, która posiada znaczny / głęboki ubytek słuchu:
a. na tle surdopedagogicznym (tutaj głuchota postrzegana jest negatywnie wyłącznie jako niepełnosprawność),
b. na tle lingwistyczno-migowym (głuchota postrzegana pozytywnie, ponieważ stanowi nośnik kultury Głuchych),
4. Głuchy – osoba niesłyszące, które należą do kultury Głuchych i się z nią identyfikują. Jest to mniejszość kulturowa,
5. głuchy – osoba z uszkodzonym słuchem, które podzielają normy i sposób postrzegania świata przez słyszących, a nie utożsamiają się z kulturą Głuchych. Jest określeniem najbardziej akceptowana przez osoby ze znacznym / głębokim ubytkiem słuchu. Osoby te nie mogą odbierać dźwięków otoczenia bez aparatu słuchowego bądź implantu ślimakowego,
6. Niemowa – osoba z niepełnosprawnościami, która nie potrafi mówić.
Dlaczego piszemy G/głuchy a nie głuchoniemy?
Nigdy nie używamy słowa głuchoniemy. Jest on nieprawidłowy i bardzo krzywdzący dla G/głuchych. Kluczem jest zastanowienie się jak ktoś może być ,,niemy” mając język i posługując się nim?
Język migowy: co to i czy istnieje jeden język migowy dla wszystkich ludzi?
Język migowy może być niezależny od pochodzenia etnicznego i narodowości. Posługujemy się nim w grupie społecznej, do której należymy. Jest językiem, który posiada system, gramatykę i leksykę, co czyni go pełnowartościowym językiem, Cechy PJM to komunikatywność, struktura, ewolucyjność, produktywność, symboliczność. Fonemem w języku migowym są znaki, którymi są:
● ułożenie dłoni w przestrzeni,
● ułożenie dłoni względem ciała,
● gest wykonywany w konkretnym kierunku.
Gdzie Polacy mogą uczyć dzieci PJMu?
a) Program telewizyjny TVP ABC „Figu Migu” stworzony z myślą o dzieciach słabosłyszących, niesłyszących i słyszących, które chcą nauczyć się migać PJMem,
b) „Migaj razem z nami” jest to kurs polskiego języka migowego (PJM), który znaleźć można na platformie edukacyjnej Ministerstwa Edukacji i Nauki:
i) dla klas I – III SP,
ii) dla klas IV – VIII SP.
Cele G/głuchych w obszarze interwencji pedagogicznej:
Bibliografia:
1. A. Jakoniuk – Diallo, A. Rożek, Polski język migowy w doświadczeniach osób niesłyszących, ich rodziców i rehabilitantów, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2021.
Podstawowe pojęcia z surdologopedii:
1. Słabosłyszący – osoba, która posiada lekki / umiarkowany ubytek słuchu. Osoby te w wielu przypadkach stosują aparaty słuchowe aby polepszyć jakość i moc słyszanych dźwięków,
2. Osoba z wadą słuchu – pojęcie stosowane przez lekarzy, określające ubytek słuchu począwszy od znacznego ubytku słuchu do głębokiego ubytku,
3. Niesłyszący – synonim do słowa ,,głuchy” – osoba, która posiada znaczny / głęboki ubytek słuchu:
a. na tle surdopedagogicznym (tutaj głuchota postrzegana jest negatywnie wyłącznie jako niepełnosprawność),
b. na tle lingwistyczno-migowym (głuchota postrzegana pozytywnie, ponieważ stanowi nośnik kultury Głuchych),
4. Głuchy – osoba niesłyszące, które należą do kultury Głuchych i się z nią identyfikują. Jest to mniejszość kulturowa,
5. głuchy – osoba z uszkodzonym słuchem, które podzielają normy i sposób postrzegania świata przez słyszących, a nie utożsamiają się z kulturą Głuchych. Jest określeniem najbardziej akceptowana przez osoby ze znacznym / głębokim ubytkiem słuchu. Osoby te nie mogą odbierać dźwięków otoczenia bez aparatu słuchowego bądź implantu ślimakowego,
6. Niemowa – osoba z niepełnosprawnościami, która nie potrafi mówić.
Dlaczego piszemy G/głuchy a nie głuchoniemy?
Nigdy nie używamy słowa głuchoniemy. Jest on nieprawidłowy i bardzo krzywdzący dla G/głuchych. Kluczem jest zastanowienie się jak ktoś może być ,,niemy” mając język i posługując się nim?
Język migowy: co to i czy istnieje jeden język migowy dla wszystkich ludzi?
Język migowy może być niezależny od pochodzenia etnicznego i narodowości. Posługujemy się nim w grupie społecznej, do której należymy. Jest językiem, który posiada system, gramatykę i leksykę, co czyni go pełnowartościowym językiem, Cechy PJM to komunikatywność, struktura, ewolucyjność, produktywność, symboliczność. Fonemem w języku migowym są znaki, którymi są:
● ułożenie dłoni w przestrzeni,
● ułożenie dłoni względem ciała,
● gest wykonywany w konkretnym kierunku.
Gdzie Polacy mogą uczyć dzieci PJMu?
a) Program telewizyjny TVP ABC „Figu Migu” stworzony z myślą o dzieciach słabosłyszących, niesłyszących i słyszących, które chcą nauczyć się migać PJMem,
b) „Migaj razem z nami” jest to kurs polskiego języka migowego (PJM), który znaleźć można na platformie edukacyjnej Ministerstwa Edukacji i Nauki:
i) dla klas I – III SP,
ii) dla klas IV – VIII SP.
Cele G/głuchych w obszarze interwencji pedagogicznej:
- edukacja rodziców niesłyszących do PJM,
- poszerzenie świadomości o kulturze G/głuchych,
- nauka Polskiego Języka Migowego przez słyszących, słabosłyszących,
- edukacja dwujęzyczna G/głuchych: PJM i mowa,
- dostęp G/głuchych do nauki i posiadanie wzorów językowych,
- przesiewowe badania mające na celu zbadanie do gotowości szkolnej dziecka,
- wspieranie dzieci i młodzieży zapewniając kontakt i pomoc w odkrywaniu ich niepełnosprawności zarówno z rówieśnikami słyszącymi, jak i słabosłyszącymi,
- rozwój mocnych stron G/głuchych,
- dostęp do PJM,
- kadra pedagogiczna, która posługuje się PJMem.
Bibliografia:
1. A. Jakoniuk – Diallo, A. Rożek, Polski język migowy w doświadczeniach osób niesłyszących, ich rodziców i rehabilitantów, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2021.
