red. Aleksandra Sęk
Afatyk to pacjent, który bardziej czuje niż wie, ponieważ nie potrafi zaplanować swojej wypowiedzi. Pełnym obrazem afazji jest połączenie zaburzeń organicznych, zaburzeń poznawczych i zaburzeń językowych pacjenta. Programem terapautycznym może być:
A. afazja semantyczna, w której pacjent potrafi pisać, czytać, mówić w tym rozumieć wypowiedzi, trudności, z jakimi mierzy się pacjent to rozumienie złożonych gramatycznie form wypowiedzi, na poziomie fleksyjno-składniowym, są to:
*Terapia afazji akustyczno-mnestycznej na podstawie konkretnych ćwiczeń:
Afatyk to pacjent, który bardziej czuje niż wie, ponieważ nie potrafi zaplanować swojej wypowiedzi. Pełnym obrazem afazji jest połączenie zaburzeń organicznych, zaburzeń poznawczych i zaburzeń językowych pacjenta. Programem terapautycznym może być:
- program leksykalny,
- program gramatyczny,
- program tematyczny.
A. afazja semantyczna, w której pacjent potrafi pisać, czytać, mówić w tym rozumieć wypowiedzi, trudności, z jakimi mierzy się pacjent to rozumienie złożonych gramatycznie form wypowiedzi, na poziomie fleksyjno-składniowym, są to:
- wyrażenia przyimkowe,
- zdań skomplikowanych składniowo,
- związki czasu,
- konstrukcje w stronie biernej.
- odmiana słów przez rodzaje / czasy / liczby,
- ćwiczenia logicznego myślenia.
- trudności w nazewnictwie,
- problemy z budowaniem dłuższych wypowiedzi,
- problemy z mową, np.: powtarzanie się,
- występowanie neologizmów,
- pamięć pacjentów z tej grupy jest pamięcią werbalną, w której szybko tracą wątek swojej wypowiedzi.
- odróżnienie od siebie podobnych brzmieniowo wyrazów / liczb / imion: 13 – 131 – 31 – 313 , Darek – Marek -Arek – Czarek, skórka – córka.
- słowotoki, próby mówienia bez sensu,
- sylabizowanie,
- nie rozumienie elementów suprasegmentalnych tekstu (akcentu),
- zaburzenia słuchu fonemowego,
- agramatyzm.
- w lekkich przypadkach, w której występuje ,,sałatka słowna” możemy mówić o afazji Wernickego
- w ciężkich przypadkach o afazji ruchowej, w której występują problemy z mową i komunikacją.
- ćwiczenia dłuższej fazy wydechowej,
- układanie wzoru,
- Gesty Wizualizacyjne dla pacjentów z apraksją,
- Manualne Torowanie Głosek.
*Terapia afazji akustyczno-mnestycznej na podstawie konkretnych ćwiczeń:
- opowiadanie tego co dzieje się na obrazkach, z wyjaśnieniem związków przyczynowo-skutkowych,
- pisanie historyjek i czytanie ich,
- pisanie opowiadania,
- wymyślenie historyjki na podstawie zwrotów podanych przez logopedę,
- opowiadanie o swoim nastroju, śniadaniu, weekendzie,
- pisanie streszczeń,
- trening mowy wewnętrznej,
- napisanie 3 zdań rano, 5 zdań w południe i 2 zdań wieczorem.
- zaburzenia płynności mowy na poziomie zdań,
- rozpadanie się dynamicznych schematów składniowych,
- agramatyzmy ruchowe.
- Gesty Artykulacyjne i wizualizacyjne,
- Manualne Torowanie Głosek,
- łączenie pojedynczych głosek w sylaby, tak aby brzmiały prawidłowo, nie skandując mowy, później sylaby w słowa, słowa w kilka słów/proste zdania, aż do zdań złożonych i dłuższych wypowiedzi,
- programowanie języka.
- zniekształcenia wypowiadanych głosek/słów,
- paragrafie literowe = trudności w piśmie,
- parafazje głoskowe = zamiany głosek w danym słowie na inne, ale zbliżone pod względem miejsca artykulacji,
- deficyty o podłożu słuchu fonematycznego.
- nie dzielenie na sylaby a przedłużanie czasu wypowiadania głosek,
- ćwiczenia prawidłowego tempa wypowiedzi.
- Jak spowolnić bardzo szybką i niewyraźną mowę u osoby dorosłej?, red. Aleksandra Sęk,
- Zaburzenia zmysłów u osób po incydencie neurologicznym, red. Aleksandra Sęk,
- Diagnoza neurologicznych zaburzeń mowy po udarze mózgu (afazja, dyzartria,anartria), red. Aleksandra Sęk,